W jaskini Biśnik odnaleziono fragment poroża jelenia. Najpewniej służył on 27 tys. lat temu jako tłuczek do obróbki krzemienia. Przeprowadzona tomografia komputerowa pozwoliła naukowcom na analizę zniszczeń wynikających z użytkowania przedmiotu, a na podstawie skaningu laserowego odtworzono jego pierwotny kształt.
Justyna Orłowska wraz z zespołem z Katedry Prahistorii w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu prowadzi badania unikatowego artefaktu wykonanego z poroża jelenia.
Został on odnaleziony jaskini Biśnik w powiacie zawierciańskim i pochodzi z okresu górnego paleolitu. Zostało wykonane ok. 27 tys. lat temu.
Na powierzchni poroża jelenia zostały zachowane ślady związane z jego kształtowaniem, ale też użytkowaniem najpewniej w charakterze tłuczka do obróbki surowca krzemiennego.
Znalezisko stanowi jeden z najstarszych przykładów tego typu przedmiotów odkrytych na ziemiach polskich.
Anna Żmuda Muszyńska, rzeczniczka AGH podała, że celem badań na tomografie rentgenowskim była identyfikacja potencjalnych zniszczeń w strukturze przedmiotu, wynikających z jego użytkowania. Na podstawie skaningu laserowego udało się odtworzyć geometrię fragmentu poroża przed działalnością człowieka i porównać ją z obecną.
Analiza pozwoliła na ujawnienie stopnia erozji powierzchni zewnętrznej wytworu i jego wnętrza. Według ekspertki dr Justyny Orłowskiej z UMK badania były użyteczne i niezbędne, ponieważ zabytek pokrywa gruba warstwa substancji konserwującej, która uniemożliwia dokładną analizę wszystkich zniszczeń na pracującej części narzędzia.
- Zastosowanie mikrotomografii umożliwiło nam zobrazowanie przekrojów poszczególnych śladów pouderzeniowych. Dzięki temu było możliwe uzyskanie pełnej ich charakterystyki, a także poznanie głębokości oraz kształtu. Jest to niezwykle istotne z punktu widzenia badań traseologicznych - podała.
Kolejnym krokiem współpracy UMK z AGH będzie porównanie zniszczeń zaobserwowanych na artefakcie z Jaskini Biśnik ze zniszczeniami na tłuczkach wykorzystywanych podczas eksperymentalnej obróbki surowca krzemiennego.